Erbain soğuğu, kış mevsiminde görülen, genellikle Aralık ayının sonlarından başlayıp Ocak ayının sonuna kadar süren ve dondurucu soğuklarla karakterize edilen bir hava olayını ifade eder. Erbain kelimesi, Arapça kökenli olup kırk anlamına gelir. Bu isim, yılın en soğuk 40 günlük dönemini işaret eder. Halk arasında zemheri olarak da bilinen bu süreç, yoğun kar yağışı, şiddetli rüzgar, buzlanma ve don olaylarıyla ilişkilendirilir. Başlangıç tarihi 21 Aralık (kış gündönümü) ve bitiş tarihi 31 Ocak olan dönemdeki Erbain soğuklarında hava sıcaklıkları genellikle yılın en düşük seviyelerine inmektedir. Ardından, 50 günlük bir başka soğuk dönem olan Hamsin soğukları başlar, ancak Hamsin genellikle Erbain kadar yoğun ve etkili değildir.
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi Meteoroloji Uzmanı Dr. Güven Özdemir’e göre, Erbain soğukları 21 Aralık’tan itibaren kendini gösterebilir. Dr. Özdemir, “Bu kış mevsiminin geçen yıllara göre daha soğuk ve yağışlı geçme ihtimali yüzde 70. Zemheri ayı boyunca dondurucu soğuk, kuvvetli rüzgar ve yoğun kar yağışı etkili olacak” ifadelerini kullandı.
Dr. Özdemir, bu hafta sıcaklıkların mevsim normallerinin biraz üzerinde seyredeceğini söyledi. Bölgelere göre beklenen sıcaklıklar şu şekilde:
Marmara: 7-14 derece
Ege: 7-16 derece
Karadeniz: 9-19 derece
Akdeniz: 8-18 derece
İç Anadolu: 4-9 derece
Doğu Anadolu: -8 ila 1 derece
Güneydoğu Anadolu: -1 ila 10 derece
Cumartesi gününden itibaren Marmara ve Ege’de lodosun etkisini artırması bekleniyor. Rüzgar hızının 40-60 km/saate ulaşacağını belirten Dr. Özdemir, salı günü İç Anadolu ve Akdeniz bölgelerinde kuvvetli yağış ve fırtınanın etkili olacağını vurguladı. Hafta boyunca yağışların aralıklarla devam edeceği, yüksek kesimlerde kar yağışının görülebileceği ifade edildi.
Pazar gününden itibaren sıcaklıkların hissedilir derecede azalacağını söyleyen Dr. Özdemir, “Hafta başında yüksek kesimlerde kar yağışları yoğunlaşacak. İç Anadolu ve Doğu Anadolu’da buzlanma, don olayı ve çığ tehlikesine karşı dikkatli olunmalı” dedi.
Yılbaşında bazı bölgelerde kar yağışının görülebileceğini belirten Dr. Özdemir, İstanbul’da düşük bir ihtimalle de olsa kar yağışı beklenebileceğini söyledi.
“Barajlardaki su seviyeleri yükselmeye devam edecek, bu da tarım ve su kaynakları için olumlu bir gelişme olacak.” dedi.
Türkiye genelinde soğuk hava dalgası ve yağışlı günler etkisini artıracak. Hem günlük hayatı hem de tarımsal faaliyetleri etkileyecek bu süreçte, vatandaşların hava koşullarına karşı tedbirli olması gerekiyor.
